Chỉ có người dân chịu thiệt

Thời gian qua, hàng trăm ngàn người dân sống trong các căn hộ chung cư tại TP.HCM đã bày tỏ sự bức xúc về vấn đề sổ hồng chung cư bị chậm trễ, thậm chí mù mịt không biết bao giờ mới được xúc tiến thủ tục. Việc giá trị căn hộ tại TP.HCM liên tục leo thang nên số tiền người dân đã bỏ vào mua căn hộ là hàng tỷ đồng, thậm chí hàng chục tỷ đồng. Tuy nhiên, dù bỏ ra số tiền lớn và đã vào ở nhiều năm, nhiều người vẫn phải mỏi mòn chờ sổ hồng để xác định quyền sở hữu tài sản.

Bên cạnh đó, chính việc mòn mỏi chờ thủ tục làm sổ hồng cũng khiến nhiều người dân rơi vào tình thế phải bán tháo căn hộ vì không thể thế chấp ngân hàng. 

TP.HCM hiện có hàng chục ngàn căn nhà ở chưa được cấp sổ hồng

Theo lý giải của các cơ quan chức năng, vướng mắc của việc cấp sổ hồng là ở nguyên nhân do chủ đầu tư chưa thực hiện nghĩa vụ đóng tiền sử dụng đất, hoặc gặp trục trặc về thủ tục hoàn công. Nhưng theo các chuyên gia, cũng không ít vướng mắc đến từ các quy định hiện hành, không rõ ràng hoặc chưa đầy đủ. Đơn cử như phương án giá đất, công tác thẩm định giá đất tại các khu vực triển khai dự án chung cư…, nhiều nơi vẫn chưa hoàn thành.

Tại nhiều dự án chung cư, chủ đầu tư cũng rất sốt ruột, năng nổ để thúc đẩy thủ tục làm sổ hồng cho khách hàng nhưng dường như đây là loại việc "cha chung không ai khóc" cho nên không dễ thúc đẩy các cơ quan chức năng liên quan đẩy nhanh tiến độ. Mỗi tháng, mỗi năm chậm sổ đỏ là người dân lại mất thêm cơ hội giao dịch cũng như sự gia tăng giá trị lên tài sản mà trên thực tế mình đã bỏ tiền ra mua và sở hữu.

Ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch HoREA cho rằng, vấn đề sổ hồng đã được nói tới nhiều, kiến nghị dai dẳng, nhưng tiến độ giải quyết các vướng mắc để hoàn thiện sổ hồng cho người dân rất chậm. Không có ai đứng ra chịu trách nhiệm vì sự bê trễ này, cuối cùng chỉ có người dân là chịu thiệt.

Cần sớm có giải pháp tháo gỡ vướng mắc

Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM mới đây đã có báo cáo về công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại các dự án phát triển nhà ở thương mại trên địa bàn TP.HCM.

Theo đó, hiện nay trên địa bàn TP.HCM có rất nhiều trường hợp dự án phát triển nhà ở trước đây đã được Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định đủ điều kiện cấp Giấy chứng nhận cho người mua và đã được Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM lập hồ sơ, trình Sở Tài nguyên và Môi trường ký cấp giấy chứng nhận.

Tuy nhiên, đến thời điểm hiện nay, do quy định pháp luật thay đổi, thực hiện nghĩa vụ tài chính bổ sung theo quy định tại Nghị định 148/2020/NĐCP; liên quan đến công tác thanh tra, kiểm tra, điều tra của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền… mà Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM phải tạm ngưng giải quyết hồ sơ.

Theo Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM, trong giai đoạn này, lượng hồ sơ đề nghị cấp giấy chứng nhận mà văn phòng tiếp nhận và giải quyết tăng đều qua các năm. Đặc biệt, so với năm 2021, năm 2022 có số lượng hồ sơ nhận vào tăng đột biến, từ 28.835 hồ sơ lên 38.144 hồ sơ.

“Có rất nhiều nguyên nhân ảnh hướng đến tiến độ cấp giấy chứng nhận như bị rà soát quá trình giao đất, chuyển nhượng, góp vốn thực hiện dự án, chuyển mục đích sử dụng đất, rà soát lại phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp, xác định lại nghĩa vụ tài chính", báo cáo của Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM nêu rõ.

Cùng với đó, việc xác định nghĩa vụ tài chính của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền còn chậm, chủ đầu tư chậm thực hiện nghĩa vụ tài chính nên kéo dài thời gian giải quyết hồ sơ.

Ngoài ra, nhiều dự án sử dụng vào mục đích sử dụng hỗn hợp như làm căn hộ lưu trú (căn hộ cho thuê) hoặc văn phòng kết hợp lưu trú (officetel, condotel, shophouse) nên chưa có cơ sở pháp lý để giải quyết hồ sơ cấp giấy chứng nhận.

Từ những vướng mắc trên, Văn phòng đăng ký đất đai TP.HCM đã đề nghị HĐND TP.HCM kiến nghị với các cơ quan Trung ương bổ sung quy định cụ thể về việc cấp giấy chứng nhận đối với loại hình bất động sản mới (officetel, Shophouse…).

Đồng thời, kiến nghị Hội đồng thẩm định giá TP.HCM, Sở Tài nguyên và Môi trường sớm tham mưu và trình UBND TP.HCM ban hành quyết định về phê duyệt giá đất để các chủ đầu tư thực hiện nghĩa vụ tài chính.

Cũng như sớm xem xét, xác nhận việc hoàn tất thực hiện nghĩa vụ về nhà ở xã hội đối với các chủ đầu tư lựa chọn hình thức nộp tiền vào ngân sách Nhà nước.

Thanh Lâm

Theo Tạp chí Kinh tế Môi trường