Sáng 24/3, cuộc họp Ban Chỉ đạo điều hành giá về công tác điều hành giá Quý I/2023 và định hướng công tác điều hành giá những tháng còn lại năm 2023 do Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chủ trì đã diễn ra.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái chủ trì cuộc họp Ban Chỉ đạo điều hành giá về công tác điều hành giá Quý I/2023 và định hướng công tác điều hành giá những tháng còn lại năm 2023

Báo cáo của Bộ Tài chính cho biết, trong Quý I/2023, thị trường hàng hóa tương đối ổn định. Do tác động của giá cả thế giới, giá của một số mặt hàng nhóm nhiên liệu năng lượng như xăng dầu, khí hóa lóng có diễn biến tăng giảm đan xen, giá vật liệu xây dựng tăng trong Quý.

Mặc dù tình hình kinh tế còn nhiều khó khăn, lo ngại áp lực lạm phát có thể ảnh hưởng đến thu nhập và người dân có xu hướng thắt chặt chi tiêu, song thị trường bán lẻ Việt Nam vẫn được kỳ vọng đang trên đà hồi phục với mức tăng trưởng tốt sau thời gian chững lại do dịch Covid-19. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ 2 tháng đầu năm 2023 đạt 994.152,6 tỷ đồng, tăng 13%.

Cũng theo số liệu của Tổng cục Thống kê, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) so với tháng trước của tháng 1/2023 tăng 0,52%, tháng 2/2023 tăng 0,45%; tháng 3/2023 ước giảm 0,1% - 0,2% so với tháng trước, tăng 3,4% - 3,5% so với cùng kỳ năm trước. Bình quân quý I/2023, CPI ước tăng khoảng 4,2% - 4,3% so với cùng kỳ năm 2022.

Lạm phát cơ bản 2 tháng đầu năm 2023 bình quân tăng 5,08% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn mức CPI bình quân chung (tăng 4,6%) chủ yếu do giá dịch vụ giáo dục và giá thịt gia súc tươi sống giảm là yếu tố kiềm chế lạm phát tổng thể nhưng thuộc nhóm hàng loại trừ trong danh mục tính lạm phát cơ bản. Ngoài ra, lạm phát cơ bản so với tháng trước đang có xu hướng giảm tốc kể từ tháng 9/2022 đến nay (trừ tháng 1/2023 trùng với dịp Tết Nguyên đán nên có xu hướng tăng cao).

Một số nguyên nhân làm tăng CPI trong 3 tháng đầu năm 2023, đó là: Nhóm nhà ở và vật liệu xây dựng tăng khoảng 7,2% do giá xi măng, sắt, thép, cát tăng theo giá nguyên nhiên vật liệu đầu vào và giá nhà thuê tăng, tác động làm CPI quý I/2023 tăng khoảng 1,4%. Giá các mặt hàng thực phẩm tăng khoảng 4,5% chủ yếu do nhu cầu tiêu dùng trong dịp Tết Nguyên đán tăng, tác động làm CPI tăng khoảng 1%. Học phí giáo dục tăng khoảng 11% do một số địa phương đã kết thúc chính sách miễn, giảm học phí để chia sẻ khó khăn với người dân trong đại dịch trong năm học 2021-2022, tác động làm CPI tăng khoảng 0,6%...

Tuy nhiên, cũng có một số nguyên nhân làm giảm CPI trong 3 tháng đầu năm 2023, như: Giá xăng dầu trong nước giảm khoảng 11% theo giá thế giới, tác động làm CPI quý I/2023 giảm khoảng 0,4%. Giá gas trong nước giảm khoảng 1,8% theo giá thế giới, tác động làm CPI giảm khoảng 0,03%. Chỉ số giá nhóm bưu chính, viễn thông giảm khoảng 0,3% do giá điện thoại thế hệ cũ giảm, tác động làm CPI giảm khoảng 0,01%.

Liên quan đến giá điện, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, thời gian tới, giá điện chắc chắn sẽ có sự điều chỉnh, do đó cần tính toán giá các mặt hàng khác để điều chỉnh với mức độ, thời điểm phù hợp

Phát biểu trong cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải cho biết, trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động khó lường về địa chính trị, lạm phát toàn cầu vẫn rất cao, Quý I có Tết Nguyên đán (ngày sản xuất kinh doanh ít),… nên trong Quý I, CPI ước tăng 4,2-4,3% là phù hợp và chấp nhận được.

Thứ trưởng nhấn mạnh, vai trò của Ban Chỉ đạo điều hành giá thể hiện rất rõ trong việc không để xảy ra tình trạng khan hiếm, giá các loại hàng hóa thiết yếu không có biến động lớn; các chính sách tài khóa, tiền tệ được điều hành phù hợp với thực tiễn... Đây là những tiền đề tốt cho công tác điều hành giá Quý II và thời gian còn lại của năm 2023.

Liên quan đến giá điện, Thứ trưởng cho biết, trong thời gian tới, giá điện chắc chắn sẽ có sự điều chỉnh, do đó cần tính toán giá các mặt hàng khác để điều chỉnh với mức độ, thời điểm phù hợp.

Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị các bộ ngành, nghiên cứu kỹ tình hình thực tế, đánh giá cặn kẽ các yếu tố tác động để đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, điều chỉnh giá một số mặt hàng, dịch vụ thiết yếu với mức độ và thời điểm phù hợp

Kết luận tại cuộc họp, Phó Thủ tướng nhấn mạnh đến một số nội dung: Bình quân quý I CPI ước tăng 4,2-4,3% so với cùng kỳ năm 2022. Theo phân tích, đánh giá của Tổng cục Thống kê và đối chiếu với các kịch bản đề ra, thì xu hướng này nằm trong quy luật chung của những năm gần đây. Kết quả này hiện nỗ lực trong công tác quản lý, điều hành giá của cả hệ thống trong thời gian qua, là cơ sở để chúng ta cố gắng đến cuối năm đạt chỉ tiêu Quốc hội giao.

Theo Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, dù chúng ta không nằm trong nhóm nước có chỉ số CPI cao, nhưng tình hình thế giới vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp khó lường, ảnh hưởng tới nguồn cung nguyên vật liệu và đầu ra của hàng hóa.

Ở trong nước, doanh nghiệp tuy đã phục hồi, nhưng vẫn còn khó khăn. Do đó trong công tác quản lý, điều hành giá thời gian tới, các bộ, ngành căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ của mình cùng với Bộ Tài chính - cơ quan chủ trì phải chủ động nắm bắt tình hình thực tiễn, sẵn sàng các biện pháp để ứng phó hiệu quả với các bất ổn.

Phó Thủ tướng yêu cầu phải đảm bảo về các mặt hàng lương thực, thực phẩm dù hiện tại chưa có vấn đề gì lớn; nắm bắt dự báo tình hình thế giới, chủ động nguồn cung xăng dầu. Bộ Xây dựng phối hợp cùng Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Giao thông Vận tải và các địa phương đảm bảo nguồn cung với giá cả vật liệu xây dựng hợp lý, không để ảnh hưởng tới tiến độ các công trình xây dựng.

Còn với giá điện, dịch vụ giáo dục, dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh theo yêu cầu…, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái đề nghị, các bộ ngành, nghiên cứu kỹ tình hình thực tế, đánh giá cặn kẽ các yếu tố tác động để đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, điều chỉnh với mức độ và thời điểm phù hợp.

Bộ Tài chính, trên cơ sở 3 kịch bản điều hành giá thời gian tới, cần tiếp tục phối hợp với các bộ ngành rà soát, phân tích, đánh giá kỹ lưỡng các tham số đầu vào, đầu ra sao cho thật sát với tình hình thực tế để hoàn thiện các kịch bản điều hành giá trong thời gian tới. Tinh thần là sẵn sàng các biện pháp để ứng phó hiệu quả nếu kịch bản xấu nhất xảy ra, để thực hiện được các mục tiêu đã đề ra.

Trên cơ sở các dự báo tình hình trong nước và thế giới, Phó Thủ tướng đề nghị tiếp tục theo dõi chặt chẽ các diễn biến về kinh tế, lạm phát thế giới tác động đến Việt Nam; kịp thời cảnh báo các nguy cơ ảnh hưởng tới lạm phát, giá cả, nhất là các mặt hàng xăng dầu, lương thực, thực phẩm... để có biện pháp ứng phó phù hợp nhằm bảo đảm nguồn cung, bình ổn giá, nhất là giá các mặt hàng thiết yếu.

Bộ Tài chính cũng được yêu cầu tiếp thu, giải trình các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề hoàn thiện Luật Giá, bảo đảm quản lý giá theo cơ chế thị trường, nhưng phải có sự quản lý của nhà nước, có phân công, phân cấp rõ ràng.

Theo Tạp chí Quản lý thị trường