Theo báo cáo của OECD-EUIPO được công bố gần đây, thương mại quốc tế về dược phẩm giả đạt 4,4 tỷ USD trong năm 2016, đe dọa sức khỏe và an toàn cộng đồng, đồng thời làm giàu cho tội phạm và tội phạm có tổ chức.

Thuốc giả không chỉ gây thiệt hại về kinh tế cho ngành mà còn là mối đe dọa đáng kể đối với sức khỏe cộng đồng. Bởi chúng thường không được bào chế đúng công thức và có thể chứa các thành phần nguy hiểm.

Đặc biệt trong giai đoạn đại dịch COVID -19 diễn ra thì những thách thức bởi nạn thuốc giả gây ra càng lớn bởi đây là cơ hội kiếm lời và mở rộng thị trường đối với bọn tội phạm điều hành các mạng lưới buôn bán bất hợp pháp.

Chuỗi cung ứng bị phá vỡ, nhu cầu mạnh mẽ về thuốc, thiết bị bảo vệ và xét nghiệm, và năng lực hạn chế của các quan chức thực thi pháp luật – tất cả những yếu tố này định hình nên bối cảnh buôn bán bất hợp pháp dược phẩm giả.

Vào tháng 4/2021, Lực lượng đặc nhiệm của OECD về Chống buôn bán bất hợp pháp đã tổ chức hội thảo trực tuyến trên web để xác định phạm vi ảnh hưởng chính của đại dịch COVID-19 đối với buôn bán bất hợp pháp.

Một trong những phát hiện chính của hội thảo trên web là ngành công nghiệp dược phẩm đặc biệt có nguy cơ gian lận và hoạt động bất hợp pháp.

Vì đại dịch diễn ra với quy mô lớn cho nên nhu cầu về thuốc men, xét nghiệm và thiết bị bảo vệ để chống lại đại dịch tăng cao, tuy nhiên những nhu cầu này thường không được đáp ứng kịp thời.

Do đó, đại dịch COVID-19 đã và sẽ tiếp tục tạo thêm cơ hội cho bọn tội phạm điều hành các mạng lưới buôn bán bất hợp pháp thuốc giả, thuốc kém chất lượng.

Bọn tội phạm rõ ràng đang lợi dụng đại dịch toàn cầu để tỏ chức sản xuất buôn bán các loại dược phẩm giả hòng thu lợi bất chính. Theo các cơ quan thực thi báo cáo số vụ thu giữ thuốc, bộ xét nghiệm và thiết bị bảo vệ cá nhân (PPE) giả và kém chất lượng, cũng như các sản phẩm y tế khác đang gia tăng mạnh.

Ví dụ: tại Hoa Kỳ, chi nhánh Điều tra An ninh Nội địa (HSI) của Cơ quan Bộ An ninh Nội địa (DHS) gần đây đã báo cáo 668 vụ bắt giữ liên quan đến COVID-19, bao gồm khẩu trang giả, xét nghiệm COVID-19 giả và dược phẩm giả. theo các phương tiện truyền thông phát hành có thể có ít hoặc không có tác dụng chữa bệnh đối với Coronavirus.

Những xu hướng này cũng được nhấn mạnh bởi Tổ chức Hải quan Thế giới, tổ chức đã báo cáo khoảng 200 vụ bắt giữ liên quan đến các sản phẩm COVID-19, chẳng hạn như thuốc, găng tay, khẩu trang, bộ dụng cụ xét nghiệm, v.v.

Một ví dụ khác là một cuộc điều tra được mở vào tháng 3 năm 2020 bởi Văn phòng Chống gian lận của Ủy ban Châu Âu (OLAF), tập trung vào nguồn cung cấp y tế được sử dụng để chống lại COVID-19.

Cuộc điều tra này xem xét các loại gian lận khác nhau (hàng giả, hàng kém chất lượng, lừa đảo và thuốc giả). Cho đến nay, nó đã tiết lộ rằng các sản phẩm không đạt tiêu chuẩn và hàng giả bị bắt giữ không tuân thủ các tiêu chuẩn của EU và thường có giấy chứng nhận hợp quy bị làm giả.

Các sản phẩm giả mạo liên quan đến đại dịch có xu hướng mở rộng

Phạm vi của các loại thuốc bất hợp pháp liên quan đến COVID-19 tiếp tục được mở rộng. OLAF gần đây đã phát hiện ra một xu hướng mới đang phát triển – buôn bán các loại thuốc cổ truyền Trung Quốc được cho là có thể chữa khỏi COVID-19, nhưng hiệu quả của chúng chưa bao giờ được chứng minh. Những loại thuốc không hiệu quả này được nhập lậu sang EU với số lượng rất lớn.

Ngoài nhu cầu gia tăng đối với các sản phẩm điều trị COVID 19, các thị trường khác dành cho tội phạm nổi lên do các hạn chế về nguồn cung cấp y tế liên quan đến đại dịch. Các phương pháp điều trị ung thư, tiểu đường, xương khớp,…cũng bị các đối tượng lợi dụng tại một số địa phương có y tế yếu kém hơn để lan truyền buôn bán các loại thuốc giả.

Giải pháp chống hàng giả được dùng để ngăn chặn vấn nạn hàng giả dược phẩm

Để giải quyết vấn đề thuốc giả trong Liên minh Châu Âu (EU), một chỉ thị đã được xây dựng và công bố quy định các tính năng an toàn khác nhau phải có trên bao bì dược phẩm để đảm bảo tính xác thực của sản phẩm.

Về cơ bản, quy định yêu cầu các hãng dược cần đảm bảo rằng mỗi gói thuốc được dán nhãn duy nhất, sau đó bạn quét nhãn để cho bạn biết liệu có trùng lặp hay sản phẩm thực sự là chính hãng hay không.

Tại Hoa Kỳ, các biện pháp chống hàng giả đã được ban hành thông qua Đạo luật An ninh Chuỗi Cung ứng Thuốc (DSCSA).

Cả hệ thống của Liên minh Châu Âu và Hoa Kỳ đều yêu cầu ghi nhãn duy nhất, thường đạt được bằng mã ma trận điểm hai chiều.

Ngày nay, nhiều quốc gia trên thế giới cũng đang sử dụng mã Phản hồi nhanh cũng như bao bì chống giả mạo để ngăn chặn lại hàng giả dược phẩm.

Tại Việt Nam, bên cạnh sử dụng luật pháp bảo vệ sở hữu trí tuệ thì các giải pháp chống hàng giả như tem chống hàng giả, mã QR code cũng được phát triển và sử dụng hiệu quả vào công tác chống hàng giả.

Theo chia sẻ từ Vina CHG – Đơn vị cũng cấp giải pháp chống hàng giả công nghệ cao hàng đầu tại Việt Nam cho biết:

"Tem chống hàng giả công nghệ cao được phát triển trên hệ thống số hóa, có khả năng chống sao chép, bảo mật cao cho nên giúp ngăn chặn hàng giả có thể đạt ở mức tuyệt đối.

Hiện nay, rất nhiều hãng dược lớn đã sử dụng giải pháp chống giả của chúng tôi và họ cho biết, tem chống hàng giả thông minh thực sự có hiệu quả, đặc biệt trong giai đoạn dịch bệnh hiện nay. Chúng không chỉ giúp ngăn chặn hàng giả mà còn giúp giảm bớt gánh nặng về chi phí, đồng thời được cung cấp thêm các tiện ích về bảo hành, quản lý kho, quản lý kênh phân phối vô cùng thuận tiện."

Như vậy, có thể thấy không chỉ tại thị trường trong nước mà tại nước ngoài, các nước phát triển cũng đang gặp phải các thách thức rất lớn từ nạn dược phẩm giả, nhái.

Do đó, chống hàng giả luôn là yêu cầu hàng đầu để bảo vệ các hãng dược phẩm chân chính cũng như các ngành hàng khác trên thị trường.

Xem thêm:Giải pháp chống hàng giả dược phẩm