Hơn 400 vụ ngộ độc ở Sơn La liên quan đến thuốc bảo vệ thực vật
Suýt tử vong do ngộ độc thạch tín từ đốt thuốc bắc xông nhà có chứa vị thuốc hùng hoàng
Cách đây không lâu, báo VnExpress đưa tin, nam thanh niên tên T. 39 tuổi, ở Lâm Đồng đã bị ngộ độc thạch tín do thường xuyên mua thuốc bắc về xông nhà. Theo người nhà anh T, anh này làm nghề xây dựng và kinh doanh nhà xây sẵn được 10 năm. Mỗi lần xây xong một ngôi nhà, anh có thói quen đốt thuốc bắc để xông nhà gồm cây cỏ, xác ve sầu, bột hùng hoàng, chu sa, thần sa, xạ hương… và đưa đi vòng quanh nhà với mong muốn mang lại may mắn, vượng khí.
Từ giữa năm 2018 thường xuyên bị sốt, không ăn uống được, nôn ói, chân tay yếu, không thể di chuyển. Điều trị ở nhiều bệnh viện trong và ngoài nước không tìm ra bệnh, cơ thể anh ngày càng suy kiệt.
Sau đó, anh được đưa vào Bệnh viện Đại học Y dược TP HCM trong tình trạng nguy cấp, sốt, đau bụng, suy dinh dưỡng, liệt tay chân. Các bác sĩ xử trí bằng kháng sinh mạnh – phổ rộng, truyền máu, bổ sung dinh dưỡng, xét nghiệm độc chất từ mẫu máu, nước tiểu, tóc, móng. Kết quả, nồng độ thạch tín trong tóc, móng của người bệnh cao hơn từ 300 đến 500 lần so với giá trị thông thường. Sau khi tìm hiểu tiền sử, các bác sĩ cho rằng độc thạch tín có trong loại cây cỏ mà anh T dùng xông nhà.
Thuốc bắc xông nhà có vị thuốc hùng hoàng độc hại gây tử vong nên tránh dùng vô tội vạ
Báo Tuổi Trẻ dẫn thông tin từ TS Cao Thanh Ngọc – Trưởng khoa nội cơ xương khớp – Bệnh viện Đại học Y dược TP. HCM, trong gói thuốc xông nhà mà bệnh nhân thường mua về xông có hơn 10 vị thuốc, trong đó có hùng hoàng (có chứa thạch tín)… và bệnh nhân đã bị ngộ độc thạch tín từ vị thuốc này.
Theo bác sĩ Thanh Ngọc, vị thuốc hùng hoàng có chứa thạch tín, dễ gây ngộ độc. Tuy nhiên, hiện nay điều mà nhiều bác sĩ lo lắng là vị thuốc này không chỉ có trong thuốc bắc xông nhà mà còn được bán tràn lan trên mạng với quảng cáo chữa được rất nhiều bệnh. Chỉ cần gọi điện hoặc nhắn tin đặt mua trên những trang mạng này là có người giao vị thuốc đến tận nhà trên toàn quốc.
Hiện trên thị trường có ba loại hùng hoàng gồm loại đỏ như mồng gà lóng lánh trong suốt không hôi, loại màu vàng chất nhẹ hơn, trong suốt, loại có màu tương đối đen sẫm. Hùng hoàng chưa thấy khai thác ở Việt Nam mà thường nhập từ Trung Quốc.
Vị thuốc này được quảng cáo để trị: "mơ quỷ đánh mà sinh bệnh, trong bụng bức tức, xót xa, khao khát muốn chết". Để chữa cần dùng bột hùng hoàng uống với rượu 3g, ngày ba lần. Ngoài ra, đột nhiên trúng phải ác khí, những chứng tà ma, quỷ mụ, dùng bột hùng hoàng thổi vào trong mũi. Bên cạnh đó, vị thuốc này được quảng cáo chữa trị rất nhiều bệnh khác như động kinh ở trẻ em, hen suyễn, bị thương hàn sinh ho, lở ngứa dưới hạ bộ, đau ngứa không rứt…
Theo tìm hiểu trên mạng thì được biết mỗi kg hùng hoàng được bán với giá 350.000 đồng/ký và chuyển hàng theo giá bưu điện, muốn mua bao nhiêu cũng có.
Về vấn đề đưa kim loại nặng vào làm thuốc đông y, trước đó, Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cũng cho biết, thực tế hiện nay người dân rất dễ dàng mua được những kim loại nặng trên về để làm thuốc với giá từ vài chục đến vài trăm ngàn đồng. Hầu như ở các chợ nào cũng có, từ các chợ ở quê cho đến các chợ trong thành phố. Người ta coi những chất này là thuốc, như thạch tín, hùng hoàng là sunfua asen dùng để sát khuẩn, hồng đơn là oxit chì dùng để chữa sốt cao, co giật, thần sa chu sa chính là sunfua thủy ngân… Tuy nhiên, đây là những kim loại rất độc nhưng dân ta vẫn cứ tin là thuốc y học cổ truyền là "nguồn gốc tự nhiên rất lành tính" mà không biết rằng nó cực độc với sức khỏe con người.
Sử dụng hùng hoàng phải có tiêu chuẩn, đúng liều lượng
Theo các chuyên gia y tế, với những độc chất trên với mức độ đủ lớn, hoặc do mức độ ít hơn nhưng tích lũy lâu dài, sẽ dẫn tới ảnh hưởng cho sức khỏe con người.
Thông tin thêm về loại thuốc này, ThS.DS Huỳnh Trần Quốc Dũng – khoa dược Bệnh viện Y học cổ truyền, hùng hoàng là một dược liệu độc, nếu sử dụng phải có tiêu chuẩn, liều lượng rất khắt khe và cần sự theo dõi điều trị của thầy thuốc.
Do đó, việc tự ý mua và sử dụng hùng hoàng là rất nguy hiểm vì có nhiều yếu tố nguy cơ như dược liệu không đạt chất lượng, dùng lượng không phù hợp gây độc, đang mang thai sử dụng vị thuốc này sẽ gây nguy hiểm, không nhận ra các triệu chứng nếu bị nhiễm độc từ arsen…
Hiện nay, ngay tại các cơ sở khám chữa bệnh lớn như Bệnh viện Y học cổ truyền cũng rất hạn chế sử dụng hùng hoàng, chỉ dùng trong một số trường hợp đặc biệt sau khi đã được các y bác sĩ cân nhắc kỹ lưỡng.
DS Quốc Dũng cũng nhấn mạnh hiện nay các thông tin, quảng cáo trên mạng, báo đài cũng như các phương tiện truyền thông rất nhiều. Tuy nhiên, rất nhiều thông tin chưa được chính xác hoặc chưa đầy đủ. Đặc biệt đối với các dược liệu hay thuốc cổ truyền, người nghe nên hết sức sáng suốt trước những thông tin này. Nếu có ý định sử dụng, tốt nhất nên tìm đến các cơ sở khám chữa bệnh uy tín để được tư vấn và hướng dẫn cho đúng.
Thạch tín có hai dạng là thạch tín hữu cơ (nằm trong thực vật và mô thịt động vật) thường vô hại đối với con người và thạch tín vô cơ tích tụ trong đất đá hoặc hòa tan vào nước. Độc tính của thạch tín vô cơ cao gấp 4 lần thủy ngân, được gọi là "vua của các loại độc". Chất độc này vào cơ thể người qua hô hấp, tiêu hóa và da. Nhiễm một lượng lớn sẽ tác động xấu đến hệ tuần hoàn, hệ thần kinh và có thể tử vong ngay.
Do đó, theo các bác sĩ, bột hùng hoàng là dược thảo có chứa thạch tín, chỉ dùng liều rất nhỏ ngoài da và không dùng đường uống. Đốt nóng hùng hoàng làm cho thạch tín bị bốc hơi, con người hít phải hấp thu vào cơ thể rất nguy hiểm.
An Dương/ VietQ
